Επιστρέφουν στην Ελλάδα πολλοί από τους πολίτες ακόμα και φοιτητές που την εγκατέλειψαν στα χρόνια των Μνημονίων. Ήδη περισσότεροι από 5.000 έχουν κάνει αίτηση υπαγωγής στις ευνοϊκές διατάξεις της νομοθεσίας σύμφωνα με την οποία μειώνεται η φορολογία στο μισό εφόσον μεταφέρουν τη φορολογική κατοικία τους στη χώρα και εργαστούν αλλά σε νέα θέση εργασίας σε κάποια επιχείρηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου είχαν υποβληθεί πάνω από 5.000 αιτήσεις. Από αυτές έχουν εγκριθεί 3.500, ενώ εκκρεμούν οι υπόλοιπες.
Το ενδιαφέρον για την υπαγωγή στις νέες διατάξεις είναι αυξημένο, δεδομένου ότι προβλέπουν, για φυσικά πρόσωπα που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία και θα απασχοληθούν σε νέες θέσεις εργασίας ή θα προβούν σε έναρξη δραστηριότητας ως αυτοαπασχολούμενοι, απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος του 50% του εισοδήματος που θα αποκτούν στην Ελλάδα για μία επταετία. Σύμφωνα με την απόφαση, όσοι “μετακομίσουν” φορολογικά στην Ελλάδα θα έχουν έκπτωση κατά 50% από τη φορολόγηση των εισοδημάτων τους, καθώς και απαλλαγή από το τεκμήριο κατοχής και χρήσης Ι.Χ.
Η σχετική απόφαση ορίζει, άλλωστε, υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί κάποιος να αιτηθεί την υπαγωγή του σε αυτό το πλαίσιο:
– Δεν ήταν φορολογικός κάτοικος της Ελλάδος τα προηγούμενα πέντε από τα έξι έτη πριν από τη μεταφορά της φορολογικής κατοικίας του στην Ελλάδα.
– Μεταφέρει τη φορολογική του κατοικία από κράτος-μέλος της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ ή από κράτος με το οποίο είναι σε ισχύ συμφωνία διοικητικής συνεργασίας στον τομέα της φορολογίας με την Ελλάδα.
– Παρέχει υπηρεσίες στην Ελλάδα στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης που ασκείται είτε σε ημεδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα είτε σε μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπής επιχείρησης στην Ελλάδα. Τα ίδια προνόμια ισχύουν και εφαρμόζονται ανάλογα και για τα φυσικά πρόσωπα που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα, με σκοπό να ασκήσουν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα.
– Δηλώνει ότι θα παραμείνει στην Ελλάδα τουλάχιστον για μία διετία.
Παράλληλα έχουν υποβληθεί 124 αιτήσεις από πλούσιους φορολογούμενους και από αυτές έχουν εγκριθεί 94 αιτήσεις και 21 είναι σε εκκρεμότητα. Πολλοί εκατομμυριούχοι ή δισεκατομμυριούχοι έχουν εγκαταλείψει το Λονδίνο τόσο εξαιτίας του Brexit όσο και εξαιτίας της λήξης του περιθωρίου που είχαν να παραμείνουν στη χώρα με ευνοϊκές συνθήκες, ενώ υπάρχουν αιτήσεις από Αυστραλία, ΗΠΑ, Αργεντινή, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ρωσία, ακόμα και από το Μονακό. Οι νέοι φορολογικοί κάτοικοι, σύμφωνα με τη νομοθεσία, θα πρέπει να επενδύσουν εντός τριετίας το ποσό των 500.000 ευρώ σε ακίνητα, μετοχές, ομόλογα κ.λπ. Μάλιστα, θα πρέπει να διακρατήσουν την επένδυση για διάστημα 15 ετών.
Επανήλθε και το ενδιαφέρον των συνταξιούχων για να εγκατασταθούν στην Ελλάδα. Οι αιτήσεις είχαν “κοπεί” απότομα την περίοδο της υγειονομικής κρίσης και ήδη έχουν υποβληθεί 831 αιτήσεις εκ των οποίων έχουν εγκριθεί 520, ενώ σε εκκρεμότητα είναι 227. Πολλοί Σκανδιναβοί αλλά και Γερμανοί ήρθαν στην Ελλάδα, μετακομίζοντας από άλλες χώρες όπου είχαν γίνει φορολογικοί κάτοικοι, και συγκεκριμένα την Πορτογαλία και την Ιταλία. Η νομοθεσία για τους συνταξιούχους προβλέπει ότι όσοι υποβάλλουν αίτηση, και εφόσον γίνει δεκτή, θα καταβάλλουν κάθε χρόνο αυτοτελή φόρο με συντελεστή 7% για το σύνολο του εισοδήματος που αποκτήθηκε στην αλλοδαπή. Με την καταβολή του φόρου αυτού εξαντλείται κάθε φορολογική τους υποχρέωση για το εισόδημα αυτό.
Αναζητούνται οι παράνομοι που εργάζονται στην Ελλάδα
Από την άλλη πλευρά ο ελεγκτικός μηχανισμός αναζητά τους φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού οι οποίοι αν και έχουν δηλώσει τη μόνιμη κατοικία τους εκτός Ελλάδας ζουν και εργάζονται στη χώρα. Εκτός του γεγονότος ότι οι περισσότεροι εξ αυτών έχουν διαλέξει χώρα με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές ταυτόχρονα γλιτώνουν τα τεκμήρια που ισχύουν στην Ελλάδα και τους ελέγχους των τραπεζικών τους καταθέσεων.
Επί της ουσίας οι ελεγκτές ψάχνουν όσους μένουν κανονικά στην Ελλάδα, αλλά δηλώνουν φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού, για να αποφεύγουν φόρους και ελέγχους. Κυρίως αναζητούνται όσοι δραστηριοποιούνται στον τομέα των υπηρεσιών οι οποίοι μπορούν να εργάζονται απλά με ένα λάπτοπ από οποιοδήποτε μέρος.
Η ΑΑΔΕ με εγκύκλιο της προς τους ελεγκτές έχει καταστήσει σαφές ποιες είναι βασικές προϋποθέσεις, για να χαρακτηριστεί κανείς φορολογικός κάτοικος εξωτερικού.
Ειδικότερα:
1. Να κατοικεί ο φορολογούμενος επί 183 ημέρες στο εξωτερικό.
2. Να είναι σε θέση να το αποδείξει με προσκόμιση των κατάλληλων δικαιολογητικών.
3. Να αναθέσει τη φορολογική εκπροσώπησή του σε κάποιο πρόσωπο εμπιστοσύνης, δηλαδή φορολογικό εκπρόσωπο.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία όσοι μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στο εξωτερικό, απαλλάσσονται από τα τεκμήρια διαβίωσης για τα περιουσιακά στοιχεία που έχουν στην Ελλάδα. Δηλαδή δεν ισχύουν για αυτούς τα τεκμήρια για τις κατοικίες, τα αυτοκίνητα, τα σκάφη αναψυχής.
Τι ισχύει για όσους μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό
Επίσης, δεν εφαρμόζονται τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (ακινήτων, οχημάτων κ.λπ.), υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποκτούν πραγματικό εισόδημα στη χώρα μας. Εάν αποκτούν στην Ελλάδα, εισοδήματα για παράδειγμα από ενοίκια ή τόκους καταθέσεων, τότε εμπίπτουν στο καθεστώς των τεκμηρίων.
Συγκεκριμένα, όσοι μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στο εξωτερικό:
– Φορολογούνται στην Ελλάδα μόνο για το εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα και αποκτάται μέσα σε προηγούμενο της δήλωσης φορολογικό έτος. Στην περίπτωση, όμως, που ο αποκτών το εισόδημα είναι κάτοικος χώρας με την οποία η Ελλάδα έχει συνάψει σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας/ΣΑΔΦ (όλες οι χώρες της Ε.Ε., του ΕΟΧ, των ΗΠΑ, Καναδά, Κίνας κ.λπ.), θα φορολογηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις της οικείας σύμβασης.
– Δεν δικαιούνται αφορολόγητο όριο και κατά συνέπεια δεν έχουν υποχρέωση να προσκομίζουν αποδείξεις δαπανών. Αυτό σημαίνει ότι για εισόδημα το οποίο προκύπτει στη χώρα μας φορολογούνται από το πρώτο ευρώ.
Παράλληλα, οι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού υπόκεινται κανονικά σε φόρο μεταβίβασης ακινήτων ή ΦΠΑ κατά την αγορά ακινήτου το οποίο βρίσκεται στην Ελλάδα.