ΑΝΔΡΙΤΣΑ ΛΕΡΝΑ

Παρουσίαση

  Το τοπίο βαθαίνει μέσα στη ρεματιά και νερά κάτω από δένδρα βαθύσκιωτα δροσίζουν το πέρασμά μας προς την Ανδρίτσα. Όλο και πιο κοντά διαγράφεται στα νότια κι αριστερά μας αυστηρό, γυμνό, το βουνό της Ζάβιτσας και διακλαδώνεται ο παλιός δρόμος επικοινωνίας με το Ελαιοχώρι της Αρκαδίας, στην είσοδο της Ανδρίτσας.
  Ανηφορικός ο δρόμος μας οδηγεί σε τούτο το ακραίο χωριό, το νοτιότερο στην περιοδεία μας, 28 χλμ. από το Αργος. Σκάλωμα άλλοτε κατοίκων από τα Βέρβενα κάτω στις πηγές του “Ξωβριά”, – “του Παπάζογλου το τσιφλίκι” λεγόταν η περιοχή – εξυπηρέτησε ανάγκες άλλων καιρών η Ανδρίτσα και αποτελεί κλασικό παράδειγμα των μικρών χωριών, που η αιτία της δημιουργίας τους ξεπεράστηκε από τα πράγματα.

  Ωστόσο με την αυτάρκειά τους την καλλιεργητική – ελιές κυρίως, λίγα κηπευτικά, δημητριακά – και με την κτηνοτροφία τους οι λίγοι Ανδριτσιώτες που απέμειναν εκεί κρατάνε την πίστη τους στην ιστορική συνέχεια άσβηστη μαζί με τα καντήλια των εκκλησιών τους, όπως εκείνα του Αγιου Βλάση (των ποιμένων), από το 1928 χτισμένου ψηλά στην κορφή του λόφου τους, όπου υπάρχουν και θεμέλια αρχαίου κτίσματος, πιθανότατα ιερού ή οχυρού, αλλά και του Αη Δημήτρη στην επισκευασμένη μικρή βυζαντινή εκκλησούλα, μ’ ένα λιοτρίβι και παλιά πιθάρια δίπλα, χτισμένη πάνω στο μονοπάτι που οδηγεί στο σταθμό του τραίνου.

  Η Ανδρίτσα (με 143 κατοίκους στην απογραφή του 1951 και 74 κατά την απογραφή του 1991) είναι ριζωμένη μέσα σε περιοχή κατάσπαρτη από λείψανα αρχαίων και μεσαιωνικών χρόνων. Στα χώματά της έχουν βρεθεί διάφορα κτίσματα, όπως στο λόφο του Αη Βλάση, αλλά και στο σταθμό βρέθηκε ένα ωραίο τρίγλυφο – φαίνεται πως με την ανέγερση της μεγάλης γέφυρας καταχώθηκαν πολλά αρχαία λείψανα – ενώ αρκετές φορές έχουν βρεθεί κτερίσματα, νομίσματα κ.ά. Στην τοποθεσία “Στέρνα του Γουλά” βρέθηκαν ίχνη αρχαίας δεξαμενής. Η Ζάβιτσα με υψόμετρο 975 μέτρα υψώνεται ανατολικά με τις σκληρές πλαγιές της. Από κει πέρασε ο Παυσανίας για τα Ανιγραία, “οδόν στενήν και άλλως δύσβατον”, όπως λέει χαρακτηριστικά.
  Η Ανδρίτσα αγναντεύει απέναντι πάνω στις νότιες ράχες του Κτενιά την Αγωγιόστρατα, τούρκικη στράτα που οδηγούσε στον Αχλαδόκαμπο. Εκεί ήταν και του “Δεληγιάννη η Βίγλα”, καρτέρι των ξεσηκωμένων Ελλήνων στην επανάσταση του 1821.
(κείμενο: Αλέξης Τότσικας)